|
De tempel van Venus en Roma is de grootste tempel van Rome en was gewijd aan de godinnen Venus Felix (de gelukkige Venus) en Roma Aeterna (het eeuwige Rome). Het werd door keizer Hadrianus ontworpen en de bouw werd begonnen in 121. Hoewel het reeds in 135 door Hadrianus werd ingewijd, werd het pas in 141 onder Antoninus Pius voltooid.
De tempel van Venus en Roma (Latijn: Templum Veneris et Romae) bestaat uit twee symmetrische cellae (tempelkamers) die ruggelings tegen elkaar aan staan. Beide korte zijden van de tempel zijn dus de voorkant van een cella (zie plattegrond). De cella van Roma stond naar het westen gericht, met zicht op het forum. Die van Venus stond naar het oosten en keek uit op het Amphitheatrum Flavium. Voor de bouw van de tempel, die kwam te staan op de plek van Nero's Domus Aurea ('Het gouden huis') moest Hadrianus de Colossus Neronis, het kolossale beeld van Nero verplaatsen. (Deze kwam bij de ingang van het ampitheater te staan dat daardoor later het "Colosseum" genoemd zou worden).
De tempel was ongeveer 110 x 53m groot en stond op een podium van 100 x 145m. Het had aan beide voorzijden tien wit marmeren zuilen van ongeveer 1.8 m. dik. De cellae bevonden zich binnen de zuilen en hadden ieder aan de voorkant weer vier zuilen. Binnen elke cella stond tegen de gemeenschappelijke achterwand een enorm beeld, één van Roma, gezeten op een troon en één van Venus, eveneens gezeten. Het gebouw was van cement en baksteen en was geheel bedekt met wit marmer. Binnen de tempel bij de cella van Venus bevond zich nog een altaar waar nieuw getrouwde paren offers konden brengen. Dit altaar werd geflankeerd door grote zilveren beelden van Marcus Aurelius en Faustina. De beide voorzijden waren prachtig bewerkt en de tempel was de grootste en zonder twijfel schitterendste tempel van Rome.
Hadrianus' brilliantste architect, Apollodorus, was niet onder de indruk van de talenten van Hadrianus als ontwerper en maakte een schampere opmerking over de disproportionele grootte van de beelden die volgens hem zeker hun hoofd tegen het plafond zouden stoten als ze zouden proberen op te staan. Hij werd verbannen en kort daarna terecht gesteld.
Na een ernstige brand in 307 werd de tempel door keizer Maxentius gerestaureerd. Een ernstige aardbeving aan het begin van de 9de eeuw verwoestte de tempel opnieuw en rond 850 liet Paus Leo IV de kerk Santa Maria Nova op de ruïnes van de tempel bouwen. Deze werd na een grondige verbouwing in 1612 omgedoopt tot Santa Francesca Romana.
Tegenwoordig zijn de fundamenten met enkele zuilen te zien en een gedeelte van de gigantische nis aan de oostkant die door Maxentius herbouwd is en waar het beeld van Venus heeft gestaan. Op de plekken waar de zuilen verdwenen zijn staan nu Buxus boompjes. | 